Bơm Surfactant - Điều trị suy hô hấp ở trẻ sinh non

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa tỉnh đang triển khai kỹ thuật mới là bơm Surfactant và đây được coi là phương pháp ưu việt trong việc điều trị suy hô hấp ở trẻ sinh non.

Khi mang thai được 28 tuần, chị Lù Thị Sông (bản Khâu Giường, xã Hố Mít, huyện Tân Uyên) cảm thấy bụng đau dữ dội, ra huyết âm đạo, gia đình nhanh chóng đưa chị đến Trung tâm Y tế huyện, vào đến trung tâm thì chị bị vỡ ối và sinh ra một bé gái nặng 1,1kg. Do sinh non nên bé có nhiều vấn đề về sức khỏe: thở rên, sùi nhiều bọt cua, thể trạng non yếu, phản xạ sơ sinh yếu. Ngay lập tức được Trung tâm Y tế huyện chuyển tuyến lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh, đến đây bác sĩ chẩn đoán bé bị hội chứng màng trong và được chỉ định bơm Surfactant bằng phương pháp insure. Sau một thời gian tích cực điều trị, đến nay sức khỏe của bé đã có chuyển biến tốt đang cai dần từ thở CPAP sang thở oxy. Bé đã ăn được sữa qua xông (sonde) tiêu; phổi thông khí đều, nhịp thở 45 lần/phút; tim đều, nhịp tim 145 lần/phút; bụng mềm; gan, lá lách không to; đại tiểu tiện bình thường.

Thấy sức khỏe con đang tiến triển tốt lên từng ngày, chị Lù Thị Sông xúc động chia sẻ: “Tôi từng bị mất con do sinh non, rất may lần này con tôi được các bác sĩ điều trị kịp thời, bây giờ tôi không thể diễn tả cảm giác hạnh phúc của mình như thế nào mà chỉ biết cảm ơn các y bác sĩ ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh rất nhiều. Nếu không có đội ngũ y bác sĩ tận tình chăm sóc thì chắc chăn tôi sẽ không được gặp con như thế này”.

Được biết, phần lớn các trẻ sinh non đều gặp vấn đề hô hấp do phổi chưa trưởng thành; đặc biệt, từ tuần tuổi 26 đến 36. Hiện nay, trung bình mỗi tháng Khoa Nhi của Bệnh viện Đa khoa tỉnh tiếp nhận trung bình khoảng 30 trẻ sinh non. Trước đây, khoa chưa sử dụng phương pháp bơm Surfactant thì đa phần trẻ sinh non phải chuyển tuyến trên, vừa tốn chi phí đi lại mà còn gây rất nhiều nguy hiểm, vì quãng đường từ Lai Châu về Hà Nội quá xa. Trong khi liệu pháp bơm Surfactant qua nội khí quản được chỉ định trong vòng 24 giờ sau sinh và trẻ sinh non càng được bơm sớm càng tốt. Nếu trẻ sinh non bơm Surfactant muộn thường mang lại hiệu quả không cao. Đặc biệt, đối với trẻ sinh non được chuẩn đoán hội chứng màng trong, sau 18 giờ tuổi bơm Surfactant hầu như không còn tác dụng.

Trước những khó khăn đó, Ban Giám đốc bệnh viện rất trăn trở và đã bàn bạc thống nhất đưa bác sĩ làm việc ở Khoa Nhi có trình độ chuyên môn cao về bệnh viện tuyến trên để học hỏi kỹ thuật bơm Surfactant. Đồng thời tạo mọi điều kiện tốt nhất để thực hiện được kỹ thuật này. Ngày 15/4 Khoa Nhi đã triển khai kỹ thuật bơm Surfactant, nhờ đó những trẻ được sinh non từ 26 tuần trở lên trên địa bàn có thể được cứu sống. Bởi, Surfactant là hợp chất lipoprotein, do tế bào II sản xuất ra, cần thiết cho hoạt động phổi của trẻ sau sinh. Khi bơm Surfactant vào cơ thể sẽ giúp trẻ sinh non giảm sức căng của bề mặt phổi, giảm nguy cơ xẹp phổi, giảm suy hô hấp, tăng cường oxy hóa máu, giảm tần suất dò khí (biến chứng tràn khí màng phổi, ứ khí phế nang...). Ngoài ra, bơm Surfactant còn được chỉ định trong điều trị hội chứng suy hô hấp do trẻ hít phân su, xuất huyết phổi, viêm phổi nặng.

Bác sĩ Chuyên khoa I Bùi Thị Hoài (Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa tỉnh) thực hiện kỹ thuật bơm Surfactant cho trẻ sinh non.

Theo bác sĩ Chuyên khoa I Bùi Thị Hoài -  Phó trưởng Khoa Nhi (Bệnh viện Đa khoa tỉnh) cho biết: “Kỹ thuật Surfactant là phương pháp điều trị tiên tiến, hiện đại giúp cho trẻ sinh non hạn chế tổn thương phổi do không phải đặt ống nội khí quản vào đường thở, giảm các biến chứng cho trẻ sinh non và giảm thời gian nằm viện cũng như chi phí điều trị. Từ khi triển khai kỹ thuật này, tỷ lệ tử vong ở trẻ sinh non trên địa bàn tỉnh giảm đi rất nhiều so với trước đây”.

Tuy nhiên để giảm tình trạng trẻ bị sinh non, bác sĩ Hoài cũng khuyến cáo: Khi mang thai, các bà mẹ chú ý chăm sóc sức khỏe cho bản thân và bổ sung dinh dưỡng đầy đủ để con trong bụng được phát triển khỏe mạnh. Tránh ăn những thực phẩm có nguy cơ gây ra sinh non, bởi việc điều trị và nuôi dưỡng trẻ sinh non rất khó khăn, nhất là với các bé cân nặng dưới 1kg, khi mà hệ hô hấp, hệ tiêu hóa cũng như hệ tuần hoàn của trẻ vẫn chưa hoàn thiện, sức đề kháng yếu làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Đặc biệt, với những phụ nữ mang thai có nguy cơ sinh non hoặc từng có tiền sử sinh non thì nên đi kiểm tra thai kỳ thường xuyên và tiêm thuốc trưởng thành phổi từ tuần 24 đến 34 của thai kỳ. Nếu có biểu hiện của sinh non nên đến các bệnh viện có đầy đủ phương tiện hồi sức cấp cứu, máy móc hỗ trợ điều trị trẻ sinh non, vì nếu chỉ chậm trễ thì nguy cơ tử vong rất cao.

Triển khai kỹ thuật bơm Surfactant cho trẻ sinh non đã khẳng định sự thành công của việc áp dụng những kỹ thuật tiên tiến, hiện đại trong điều trị bệnh của Khoa Nhi nói riêng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh nói chung. Để từng bước nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân trên địa bàn, thời gian tới, Bệnh viện Đa khoa tỉnh sẽ tiếp tục cử các bác sĩ về các bệnh viện trung ương học hỏi, cập nhật thêm nhiều phương pháp điều trị bệnh mới nhằm giúp Nhân dân trên địa bàn tỉnh vừa được tiếp cận y học hiện đại trong điều trị bệnh cũng như giảm thời gian, chi phí đi lại.

Bài, ảnh: Ánh Hồng